(Inter)Nationaal Park Reichswald/Ketelwald

In 2023 heeft de deelstaat Nordrhein Westfalen bekend gemaakt een tweede Nationaal Park te willen aanwijzen. Daarvoor zijn zes kandidaatgebieden genomineerd waaronder het Reichswald. De WMG is warm voorstander van deze nominatie en spant zich ervoor in dat ook het Nederlandse bos op de stuwwal hierbij kan aansluiten. Met als doel een (Inter)Nationaal Park Reichswald/Ketelwald.

Helaas heeft een meerderheid in de Kreistag Kleve op 23 april 2024 besloten niet in te gaan op de nominatie. Maar dat betekent niet dat het Reichswald als Nationaal Park definitief van de baan is. De petitie (‘Bürgerbegehren’) van een groep enthousiaste burgers heeft meer dan 17.000 handtekeningen opgeleverd, veel meer dan de vereiste 10.601 stuks. Ze zijn op 22 juli 2024 ingediend. De Kreistag heeft vervolgens op 26 september 2024 nogmaals besloten om het Reichswald niet voor te dragen als Nationaal Park. Daarom komt er nu een ‘Bürgerentscheid’, een soort referendum. Wanneer het ‘Bürgerentscheid’ een kleine 40.000 ‘ja’-stemmers oplevert, die bovendien de meerderheid van stemmen vormen, moet de Kreistag de nominatie voor een Nationaal Park alsnog doorzetten. Alleen geregistreerde ingezetenen van Kreis Kleve kunnen hieraan meedoen.

Ga voor meer informatie over het Nationaal Park, het burgerinitiatief en de door haar georganiseerde activiteiten naar de website nationalpark-reichswald.de

Windpark of Nationaal Park?
Ook voor Groesbeek is de uitkomst van het referendum dat binnenkort onder de inwoners van de Kreis Kleve wordt gehouden, van belang. Wordt het voorstel om het Reichswald te nomineren voor aanwijzing als Nationaal Park afgewezen, dan is de kans zeer groot dat er enorme windturbines in het bos gaan verschijnen en die gaan we vanuit Nederland zien. En niet alleen op de locatie langs de Kartenspielerweg (11 stuks met een tiphoogte van 270 meter), op een kaart die door de LANUV (adviesorgaan NRW op gebied van natuur en milieu) is gepresenteerd aan de Bezirksregierung Düsseldorf staat maar liefst 1/3 van het Reichswald ingekleurd als zng. 'Potenzialflächen', mogelijke locaties. Zie de website gegenwindreichswald.eu

Lees ons achtergrondartikel in het Groesbeeks Milieujournaal 191 (december 2023) en de update in Groesbeeks Milieujournaal 192 (mei 2024) met de stand van zaken o.a. de mogelijke komst van grote windturbines in het Reichswald.

ARCHIEF

Al eerder hebben boseigenaren op de stuwwal, samen met WMG en NABU, samengewerkt om de natuur in het Nederlands-Duitse bosgebied te versterken.

Terugblik op Ketelwaldproject: De eerste stappen zijn gezet
Het Euregioproject "Ketelwald - Natuur over grenzen heen" is eind 2007 afgesloten. Daarmee zijn de eerste stappen gezet naar een mooier bosgebied op de stuwwal. Drie jaar lang hebben de samenwerkende partijen, Natuurmonumenten, Forstamt Kleve, WMG en NABU Kranenburg, gewerkt aan de doelstellingen van dit project: het vergroten van de (grensoverschrijdende) natuurwaarden van het bosgebied op de stuwwal tussen Nijmegen en Kleef. Het gaat o.a. om versterking van het heidekarakter langs de rand van het Reichswald, het openstellen van een deel van het voormalige Koningsven voor edelherten uit het Reichswald, het aanleggen van een electronisch wildsignaleringssysteem voor groot wild langs de doorgaande weg door het Reichswald, en het versterken van de ecologische verbinding tussen Reichswald en St. Jansberg. Later heeft ook Staatsbosbeheer zich bij het initiatief aangesloten.

Het Ketelwald vormt een belangrijke schakel tussen grote natuurgebieden zoals De Veluwe, via Montferland en in het zuiden de Maasduinen naar de Eifel en Ardennen. Realisatie van robuuste verbindingen tussen die gebieden is noodzakelijk om migratie van planten en dieren mogelijk te maken. Ten behoeve van het vervolg van het project is door WMG en NABU een Toekomstvisie opgesteld met daarin meer dan 10 uitgewerkte ideeën voor projecten die in de toekomst uitgevoerd kunnen gaan worden. Enkele daarvan zijn inmiddels uitgevoerd of in uitvoering.

1. Bosreservaten
Door het instellen van bosreservaten, in oude bijna-natuurlijke loofbosbestanden, komt er meer natuur in het Ketelwald. In een bosreservaat wordt niet meer gekapt en mogen de bomen echt oud worden. Dood hout blijft er liggen als bron van leven voor onder andere paddenstoelen en kevers.

2. Ecologische verbindingen
Oude, bijna-natuurlijke loofbosbestanden zoals Duivelsberg, Kraaiendal, St. Jansberg, Freudenberg, Geldenberg, Rehsohl, Stoppelberg en Tiergarten willen we met elkaar verbinden via corridors of 'stapstenen'. Planten- en diersoorten die aan dit type bos gebonden zijn, krijgen daardoor een groter leefgebied.
De werkgroep Bosrijk is met dit onderwerp bezig, zie www.bosrijk.info

3. Meer ruimte voor het edelhert
 Het leefgebied van het edelhert is nu nog beperkt tot het Reichswald en een stukje Koningsven. In de toekomst moet het dier zich in een veel groter gebied kunnen bewegen, o.a. in het gehele Nederlandse deel van het Ketelwald. Dit past ook in de plannen voor de aanleg van robuuste verbindingen tussen grote natuurgebieden.

4. Weide- of hoedebos
 Deze middeleeuwse vorm van bosbeheer, met behulp van runderen, leidt tot een bijzonder half-open bostype met een zeer hoge biodiversiteit. We gaan onderzoeken of een moderne toepassing van dit beheer kans van slagen heeft.

5. Herstel van het Koningsven
 Aan de zuidzijde van het Reichswald zal een deel van het Koningsven worden hersteld. Dat betekent dat er weer natuurlijke hoogveenvorming plaats kan vinden en dat wellicht soortenrijke blauwgraslanden tot ontwikkeling kunnen komen.
In uitvoering, meer info op Koningsven-De Diepen en op de website van Natuurmonumenten.

6. Meer heide
Een groot aantal bijzondere planten- en diersoorten zoals Gladde slang en Nachtzwaluw is afhankelijk van heide. We willen het heidebestand binnen het Ketelwald verbeteren door voldoende grote heidevelden aan te leggen en deze bovendien met elkaar te verbinden. De zuidrand van het Reichswald is hiervoor zeer geschikt en belangrijk als heideverbindingszone.
Inmiddels uitgevoerd, zie heideherstel op de stuwwal

7. Herstel oude rivierarm
Ten zuiden van het Reichswald zou de natuurlijke dynamiek in een oude, verlande rivierloop van de Niers hersteld kunnen worden. Dat zal tevens leiden tot de ontwikkeling van natuurlijke elzenbroekbossen in het aangrenzende Reichswald.

8. Cultuurhistorie
 In het Ketelwald zijn talloze restanten van cultuurhistorische elementen zoals houtwallen, leemkuilen, sprengen en hakhoutbos te vinden. De bedoeling is deze in kaart te brengen en beleefbaar te maken voor het publiek. Belangrijke elementen zullen worden hersteld.
Uitgevoerde projecten:Ketelwald: het verleden in het heden
en 'Speuren naar bosgeschiedenis'

9. Speelbossen
 Om kinderen meer in aanraking te brengen met de natuur willen we enkele speelbossen realiseren aan de rand van steden en dorpen.
Gerealiseerd: Avonturenbos Stekkenberg

10. Natuurrecreatiekaart
We willen een informatieve kaart van het gehele Ketelwald uitgeven waarmee wandelaars het gebied kunnen verkennen.

11. Edelherttrail
Ons streven is een lange afstand-natuurwandelroute 'het Edelhertpad' te realiseren, langs de robuuste verbindingszone edelhert tussen de Eifel en de Oostvaardersplassen. Natuurbeleving staat hierbij voorop. De route is inmiddels voorgelopen.