Bodemverontreiniging Parachutistenstraat

Archief. De sanering is afgerond en er zijn woningen gebouwd op de betreffende locatie. Wat ons betreft is dit een goed voorbeeld van hoe een lokale milieugroep het openbaar bestuur kan dwingen om de wet na te leven, in het belang van milieu en bevolking.

(11 mei 2010)
WMG wacht resultaten sanering af
De WMG heeft besloten geen beroep in te stellen tegen het nieuwe besluit van de provincie om de bodemverontreiniging op de bouwlocatie Parachutistenstraat de status 'ernstig en niet-spoedeisend' toe te kennen. Formeel betekent dit weliswaar dat er nu niet gesaneerd behoeft te worden, maar inmiddels is de sanering al gestart. Het besluit beperkt zich bovendien tot de huidige gebruiksfunctie van de locatie. Als de gebruiksfunctie wijzigt in 'wonen' zal de provincie een nieuw besluit moeten nemen. De bedoeling is dat tegen die tijd de sanering met succes is afgerond.

(1 april 2010)
Nieuw besluit provincie over bodemverontreiniging Parachutistenstraat
Terwijl de sanering van de bodemverontreiniging op de bouwlocatie Parachutistenstraat-west inmiddels is gestart, heeft de provincie nu een nieuw besluit genomen over de ernst en spoedeisendheid van de bodemverontreiniging. In dit besluit beperkt de provincie zich tot vaststelling van de risico's voor het huidige gebruik ('weiland'), en daarvoor hoeft de verontreiniging niet met spoed te worden gesaneerd. Wel stelt het besluit dat een nieuwe afweging volgt wanneer de gebruiksfunctie van deze locatie verandert in 'wonen'. De WMG beraadt zich nog over de inhoud en mogelijke gevolgen van dit besluit.

In het in augustus vorig jaar gepubliceerde ontwerp-besluit was nog het voorgenomen of toekomstig gebruik van de locatie meegenomen. Ondanks het eerdere oordeel van de Raad van State bleef de provincie van mening dat wonen op de verontreinigde locatie veilig is en geen sanering behoeft. De WMG heeft altijd gepleit voor het opruimen van de verontreiniging voordat de nieuwe bewoners hun huizen betrekken. Een oordeel hierover laat de provincie nu in het nieuwe besluit achterwege. Daarover zal ze pas een besluit nemen als de gebruiksfunctie daadwerkelijk verandert. Tegen die tijd is waarschijnlijk de bodemsanering een flink eind gevorderd.

(11 februari 2010)
Toch sanering van bodemverontreiniging Parachutistenstraat
Van de gemeente ontvingen wij het bericht dat Enviroplan op 10 februari 2010 begint met de sanering van de bodemverontreiniging op de Parachutistenstraat/Bredeweg. Dat is goed nieuws, voor het milieu en voor de toekomstige bewoners van de geplande nieuwbouwwoningen op de vervuilde locatie. En ook voor de WMG, want wij hebben ons sinds 2007 verzet tegen plannen van de provincie om sanering niet langer verplicht te stellen.

Bouwvergunningen vernietigd, rechtsgevolgen in stand gebleven
Op 19 januari 2010 heeft de rechtbank Arnhem uitspraak gedaan in de bodemprocedure van het beroep dat veehouder Janssen had ingesteld tegen de verleende bouwvergunningen voor de nieuwbouwlocatie Parachutistenstraat-west. Wat betreft de bodemverontreiniging stelde de rechter vast dat inmiddels een saneringsplan is ingediend en goedgekeurd en daarmee vormt de bodemverontreiniging aldus de rechtbank geen belemmering meer voor woningbouw.
Al eerder, in maart 2009, had de rechter geoordeeld dat de voor deze locatie opgestelde geurverordening beneden de maat was. Inmiddels is een nieuwe geurverordening door de gemeenteraad vastgesteld. De rechtbank heeft het beroep dan ook getoetst in het licht van deze nieuwe verordening en geoordeeld dat de veehouder geen gronden heeft aangedragen waaruit moet worden vastgesteld dat de bouwvergunningen strijdig zijn met deze geurverordening. De bouwvergunningen wordt vernietigd, maar de rechtsgevolgen blijven in stand. Dat betekent dat er gebouwd kan gaan worden.

(15 januari 2010)
Start van sanering uitgesteld
De provincie heeft op 18 december 2009 een kennisgeving gepubliceerd waarin staat dat Enviroplan heeft meegedeeld de start van de sanering uit te stellen. Deze is nu gepland in het eerste kwartaal van 2010. De provincie heeft daarmee ingestemd.

(2 oktober 2009)
WMG dient opnieuw zienswijze in over status van de bodemverontreiniging
Nadat de Raad van State eind mei 2009 het besluit van de provincie over de ernst en spoedeisendheid van de bodemverontreiniging vernietigde, heeft de provincie een nieuw ontwerpbesluit gepubliceerd met dezelfde conclusie als het vorige besluit: de grondwatervervuiling is weliswaar ernstig, maar hoeft niet met spoed te worden gesaneerd. De WMG is het daar niet mee eens en heeft een zienswijze ingediend.

De Raad van State was van oordeel dat de provincie niet zonder aanvullend onderzoek te laten verrichten had mogen concluderen dat er geen risico's voor de gezondheid kleven aan de bodemverontreiniging ter plekke van de nieuwbouwlocatie Parachutistenstraat-west. Uit het nieuwe ontwerp-besluit blijkt niet dat de provincie inmiddels aanvullend onderzoek heeft laten verrichten. Er zijn dus geen nieuwe onderzoekgegevens beschikbaar die voldoende aantonen dat het veilig is om huizen te bouwen bovenop de gifpluim. Door de verontreiniging als niet-spoedeisend te classificeren, is er geen saneringsplicht en is onzeker of de vervuiling ooit nog gaat worden opgeruimd. Het gaat hier om een grondwaterverontreiniging met vluchtige aromaten (o.a. benzeen, tolueen, xyleen). Deze stoffen zouden door uitdamping in woningen terecht kunnen komen. De WMG staat op het standpunt dat de verontreiniging moet worden opgeruimd, voordat de nieuwbouwhuizen bewoond gaan worden.

(1 september 2009)
Gemeente gaat voorlopig niet saneren
De gemeente Groesbeek gaat voorlopig niet saneren. Het eerdere voornemen om de bodemverontreiniging eindelijk aan te pakken, met financiele steun van de gemeente, is voor onbepaalde tijd uitgesteld. Dat bleek ons tijdens een gesprek met wethouder Thijssen. De overweging daarbij is dat er voorlopig niet kan worden gebouwd op de locatie Parachutistenstraat-west vanwege de juridische procedure die veehouder Janssen tegen de verleende bouwvergunningen heeft ingesteld. De WMG vindt het jammer dat de tussenliggende tijd niet benut wordt om de sanering in gang te zetten. Nog steeds is dus het risico aanwezig dat het opruimen van deze ernstige grondwaterverontreiniging op de lange baan wordt geschoven.

Provincie neemt nieuw ontwerp-besluit over bodemverontreiniging
Naar aanleiding van de uitspraak van de Raad van State heeft de provincie op 21 augustus 2009 een nieuw ontwerp-besluit genomen over de ernst en spoedeisendheid van de bodemverontreiniging. Opnieuw wordt de verontreiniging als ernstig, maar niet spoedeisend geclassificeerd. Het enige verschil met het vorige besluit, dat door de Raad van State is vernietigd, is dat er nu ingegaan wordt op de gerechtelijke uitspraak. De Raad van State vond de motivering van het besluit onvoldoende. Om dat hiaat op te vullen denkt de provincie nu blijkbaar te kunnen volstaan met een nadere bespreking van de door de Raad van State genoemde punten. Tot en met 11 oktober 2009 kunnen zienswijzen worden ingediend bij de provincie. De WMG zal dat doen, zeker nu de sanering voor onbepaalde tijd is uitgesteld.

(27 mei 2009)
WMG door Raad van State in gelijk gesteld
De besluiten van de provincie Gelderland inzake de vaststelling van de ernst en spoedeisendheid van de bodemverontreiniging op de locatie Parachutistenstraat/Bredeweg zijn onvoldoende zorgvuldig genomen, aldus de Raad van State op 27 mei in haar uitspraak in het beroep dat de WMG tegen deze besluiten had ingesteld. Er is onvoldoende vast komen te staan dat er geen gezondheidsrisico's bij het voorgenomen gebruik (woningbouw) van de verontreinigde locatie optreden. De uitspraak onderstreept het belang van spoedige sanering.

In het beroep waren twee besluiten aan de orde. Het eerste besluit van 10 maart 2008 waarin de provincie, in vervolg op een eerder besluit (toen wel spoedeisend), de bodemverontreiniging als ernstig maar niet spoedeisend (dus geen sanering op korte termijn noodzakelijk) beoordeelde, werd door de Raad van State vernietigd, omdat dit besluit is gebaseerd op onderzoek van slechts een deel van de verontreiniging. Volgens de Wet Bodembescherming dient een besluit omtrent vaststelling van de ernst en spoedeisendheid van een bodemverontreiniging te worden gebaseerd op onderzoek van de gehele verontreiniging.

Het tweede besluit, van 11 december 2008, was weliswaar wel gebaseerd op onderzoek van de gehele verontreiniging, maar kreeg toch geen goedkeuring van de Raad van State. Het rechtscollege oordeelde dat, gezien de variatie in bodemsamenstelling, grondwaterpeil, zuurgraad en gehaltes in verontreiniging, niet is komen vast te staan dat de nieuwbouw op de pluim van de verontreiniging zonder gezondheidsrisico's voor de toekomstige bewoners is. Ook het argument van de WMG dat op de nieuwbouwlocatie de uitdampingsrisico's groter kunnen zijn dan onder de bestaande woningen, omdat nieuwbouw grondverzet met zich meebrengt, vond weerklank bij de Raad van State.

Lees hier hier de uitspraak van de Raad van State.

Saneringsplan Parachutistenstraat vastgesteld
De provincie Gelderland heeft op 29 april 2009 ingestemd met het saneringsplan voor de bodemverontreiniging op de locatie Parachutistenstraat / Bredeweg. Door toevoeging van zuurstof en voedingsstoffen zal de grondwaterverontreiniging versneld worden afgebroken door in de bodem aanwezige bacteriƫn. Het is de bedoeling zo spoedig mogelijk te starten met de sanering die naar verwachting in totaal 8 jaar zal duren. Op de nieuwbouwlocatie zal dat sneller gaan, daar is naar verwachting binnen 1 of 2 jaar het gehalte aan verontreiniging gedaald tot onder de interventiewaarde.

Zitting 2 maart 2009 bij Raad van State
Op 2 maart vond de behandeling plaats van het beroep dat de WMG vorig jaar heeft ingesteld tegen het besluit van de provincie om de bodemverontreiniging niet-spoedeisend te verklaren. Dit besluit is inmiddels al weer herzien door de provincie. Ook bij het nieuwe besluit hebben we bedenkingen die ook in dit beroep worden behandeld. Inmiddels hebben we van de Raad van State bericht ontvangen dat men niet binnen de gebruikelijke 6 weken uitspraak zal doen, maar nog 6 weken langer nodig heeft om tot een oordeel te komen.

Gemeente gaat toch saneren
Goed nieuws voor de toekomstige bewoners: de gemeente heeft besloten de bodemverontreiniging op de bouwlocatie Parachutistenstraat west te gaan saneren. Dit bevestigde de gemeente tijdens de zitting op 15 december 2008 van de bezwarencommissie over de ingediende bezwaren o.a. van de WMG tegen de verleende bouwvergunningen. In de pleitnota van de gemeente staat dat het College heeft besloten de verontreiniging te saneren, ondanks dat sanering volgens de provincie niet hoeft plaats te vinden. De WMG, die al eerder heeft aangedrongen op sanering, juicht het besluit toe.

Al bijna twee jaar ligt de voorgenomen bouw van 37 woningen stil. Twee keer is door de voorzieningenrechter de bouwvergunning geschorst. Dit heeft o.a. te maken met de aangetroffen bodemverontreiniging. De provincie is van mening dat het om een niet-spoedeisende verontreiniging gaat, sanering kan in dat geval voorlopig achterwege blijven, ook als er huizen gebouwd gaan worden op de gifpluim. Tegen dit besluit loopt nog een beroep van de WMG bij de Raad van State. Ondanks het standpunt van de provincie, heeft het College van B & W nu besloten om niet langer af te wachten, maar de verontreiniging aan te pakken. Op welke manier dat het beste kan gebeuren, wordt nog onderzocht. Op 28 januari jl. heeft hierover een overleg plaatsgevonden tussen provincie, gemeente, projectontwikkelaars en WMG.

Wat hieraan vooraf ging:

Nieuw besluit van de provincie
Op 11 december jl. heeft de provincie een nieuw besluit bodemverontreiniging voor deze locatie genomen. Daarin staat dat het om een ernstige, niet-spoedeisende bodemverontreiniging zou gaan. De provincie acht de bodem boven de gifpluim geschikt voor woningbouw. Dat zou o.a. blijken uit het binnenluchtonderzoek dat men in enkele, bestaande woningen bij de bron en boven de pluim heeft verricht. De WMG vindt dat deze gunstige resultaten niet zomaar ge-extrapoleerd mogen worden naar de bouwlocatie. Daarvoor verschilt de samenstelling van de bodem (boven het grondwater) te veel; bovendien maakt het nogal verschil of er huizen gebouwd worden bovenop een bodemverontreiniging (het grondwater zit hier niet diep en bouwwerkzaamheden leiden altijd tot grondverzet en gerommel in de bodem), of dat verontreinigd grondwater onder bestaande woningen (= gestabiliseerde ondergrond) stroomt. Het gaat in dit geval namelijk om vluchtige, kankerverwekkende stoffen die in dampvorm in de kruipruimte en leefruimte van woningen terecht kunnen komen.

Het nieuwe besluit van de provincie wordt meegenomen in het beroep dat de WMG tegen het eerdere besluit heeft ingesteld (zie hieronder). Op 2 maart 2009 houdt de Raad van State een zitting over dit beroep.

De WMG heeft een zienswijze ingediend op het nieuwe ontwerp-besluit dat de provincie van 13 oktober t/m 23 november 2008 ter inzage heeft gelegd. Dit ontwerpbesluit dient ter herziening van het eerdere besluit bodemverontreiniging van de provincie Gelderland (waartegen wij beroep bij de Raad van State hebben ingesteld, dit beroep is nog niet behandeld). Aanleiding hiervoor is het bodemonderzoek dat medio dit jaar is verricht op en rond de plek van het voormalige tankstation aan de Breedeweg. Uit dit onderzoek is komen vast te staan dat het tankstation inderdaad de bron van de vervuiling is. Het gaat om naar schatting 75 m3 vervuilde grond en 2000 m3 vervuild grondwater. Opvallend is dat de hoogste concentraties giftige stoffen in het grondwater niet bij de bron zijn aangetroffen, maar stroomafwaarts, op en rond de bouwlocatie Parachutistenstraat. Deze nieuwe informatie is voor de provincie aanleiding om opnieuw het besluit bodemverontreiniging te herzien. Ook in dit ontwerp-besluit blijft de provincie bij haar standpunt dat de bodemverontreiniging niet spoedeisend is, zodat er geen spoedige sanering noodzakelijk is. Wel wordt gesteld dat sanering op een "natuurlijk moment" kan plaatsvinden, zoals bij bouwactiviteiten. De WMG is van mening dat de provincie in haar ontwerpbesluit te weinig rekening heeft gehouden met het voorgenomen gebruik van de locatie tbv woningbouw.

Bouwvergunningen geschorst
In afwachting van de behandeling van het beroep dat de WMG medio april 2008 bij de Raad van State heeft ingesteld mbt de bodemverontreiniging, hebben we eind mei 2008 formeel bezwaar gemaakt tegen de vrijstelling bestemmingsplan en bouwvergunning voor dat deel van de wijk dat op de gifpluim is gepland. Wij zijn van mening dat met de bouw moet worden gewacht totdat de Raad van State uitspraak heeft gedaan, omdat de bouw (= gerommel in de grond) mogelijk onomkeerbare gevolgen heeft op de verontreiniging en op de mogelijkheden om te saneren en de risico's van de verontreiniging in te perken.

Inmiddels zijn alle bouwvergunningen van de gehele locatie Parachutistenstraat geschorst door een uitspraak van de voorzieningenrechter op 30 mei 2008. Dit verzoek om een voorlopige voorziening (= tijdelijke schorsing van de bouwvergunning) was ingediend door een veehouderijbedrijf op de Bredeweg. De rechter oordeelde dat niet was komen vast te staan dat de bodem geschikt is voor woningbouw, omdat de aard en omvang van de bodemverontreiniging nog met zoveel onzekerheden is omgeven.
Op 15 december 2008 is de zaak behandeld in de bezwarencommissie die alle bezwaren ongegrond heeft verklaard. Daarop heeft de gemeente in het besluit op bezwaar de vrijstelling en bouwvergunningen verleend en heeft men bij de rechtbank een verzoek om opheffing van de schorsing van de bouwvergunningen aangevraagd.

Laatste nieuws: De voorzieningenrechter deed op 24 maart 2009 uitspraak in het verzoek van de gemeente Groesbeek om de schorsing van de bouwvergunningen voor de nieuwbouwlocatie Parachutistenstraat-west op te heffen. Daarbij werd de deelverordening geurhinder naar de prullenbak verwezen, zie Wet Geurhinder en Veehouderij op onze website.
Voorlopig wordt er dus niet gebouwd.

Beroep bij Raad van State
Wat betreft de bodemverontreiniging: Bij de Raad van State hebben we medio april 2008 beroep ingesteld tegen het "Besluit herziening ernst en spoedeisendheid bij deelonderzoek" van GS van Gelderland m.b.t. de bodemverontreiniging op de locatie Parachutistenstraat/Bredeweg. [De zittingsdatum is inmiddels vastgesteld op 2 maart 2009.] De WMG is het niet eens met de wijze waarop de provincie het eerdere besluit van 2 augustus 2006 heeft herzien. Met het nieuwe besluit is de spoedeisendheid van de sanering komen te vervallen. De WMG vreest dat sanering van deze ernstige bodemverontreiniging (aromaten in het grondwater) op de lange baan geschoven gaat worden. Wij vinden dit niet verantwoord nu er gebouwd gaat worden op de vervuilde locatie. Saneren voor aanvang van de nieuwbouw is volgens ons de beste oplossing. Helaas is er vanuit de provincie tot nu toe weinig actie ondernomen om het probleem op te lossen.

Het herziene besluit van de provincie houdt volgens ons onvoldoende rekening met het voorgenomen gebruik van de bouwlocatie, nu nog braakliggende landbouwgrond. Er worden geen maatregelen genomen om de bodemverontreiniging te monitoren en ook ontbreken maatregelen mbt de bouw (bijv. beluchting kruipruimtes i.v.m. uitdamprisico's). Ook het beleid tav oppompen van grondwater is niet duidelijk.

De WMG heeft overigens geen principiƫle bezwaren tegen het bouwen van woningen op deze locatie.

Terugblik
Omdat er uiteraard een relatie is met de bouwplannen, staan die ook in onderstaand overzicht:

(2 augustus 2006)
Op basis van uitgevoerd bodemonderzoek stelt de provincie het Besluit ernst en spoedeisendheid bij volledig onderzoek" vast. Daarin staat dat er binnen een half jaar een saneringsplan moet zijn ingediend. Binnen een jaar moet de sanering zijn begonnen. Verder moeten o.a. kruipruimtes onder de bestaande woningen op de gifpluim worden geventileerd.

(27 maart 2007)
De gemeente legt het ontwerpvrijstellingsbesluit voor de bouw van 37 woningen ter inzage. De WMG dient een zienswijze in waarin gewezen wordt op het wettelijk verbod op het bouwen op verontreinigde grond (met status ernstig en spoedeisend).

(28 augustus 2007)
De gemeente stelt de WMG in het gelijk en verleent vrijstelling voor de bouw met inzondering van de woningen op de verontreinigde locatie.

(2 oktober 2007)
De provincie kondigt in het Groesbeeks Weekblad aan een verkorte procedure te volgen om het besluit bodemverontreiniging van 2 augustus 2006 te herzien. De WMG en enkele omwonenden maken bezwaar tegen deze verkorte procedure waarbij geen ontwerpbesluit ter inzage wordt gelegd.

(18 oktober 2007)
De Rechtbank schorst een van de bouwvergunningen in een voorlopige voorzieningsprocedure die door een naburige veehouder is aangespannen tegen de bouwplannen. Volgens de uitspraak heeft de gemeente ten onrechte gebruik gemaakt van artikel 19 lid 2 WRO om vrijstelling van het bestemmingsplan te kunnen verlenen. Daarop besluit de gemeente om voor het hele bouwplan de procedure opnieuw uit te voeren, nu conform art 19 lid 1 WRO.

(5 november 2007)
De provincie legt het ontwerpbesluit voor het herziening van het Besluit bodemverontreiniging van 2 augustus 2006 ter inzage. De WMG dient een zienswijze in.

(27 november 2007)
De gemeente legt opnieuw een ontwerpvrijstellingsbesluit voor de bouw van in totaal 37 woningen ter inzage. De WMG dient een zienswijze in en maakt op drie gronden bezwaar. Ten eerste betreft dat het bouwen op verontreinigde grond. Verder wordt onvoldoende rekening gehouden met de EHS-status van een deel van de locatie. Ten derde is het vrijstellingsplan prematuur, omdat eerst het probleem van de overschrijding van de norm voor geurhinder moet worden opgelost.

(24 januari 2008)
De gemeenteraad stelt een geurverordening vast waarin mindere strenge normen gelden voor de bouwlocatie Parachutistenstraat. Zie elders op deze site, onder Milieu.

(18 februari 2008)
De gemeente verwerpt de ingediende zienswijzen tegen het ontwerpvrijstellingsbesluit en zendt het conform artikel 19 lid 1 WRO naar GS Gelderland met het verzoek een verklaring van geen bezwaar af te geven.

(10 maart 2008)
De provincie wijst het bezwaar van de WMG tegen het ontwerpbesluit voor herziening van het Besluit bodemverontreiniging af en neemt het Besluit ernst en spoedeisendheid bij deelonderzoek. Daarin is de spoedeisendheid van de sanering komen te vervallen.

(4 april 2008)
GS Gelderland geeft de gevraagde verklaring van geen bezwaar af voor de vrijstelling van het bestemmingsplan.

(16 april 2008)
De WMG gaat in beroep bij de Raad van State tegen het Besluit ernst en spoedeisendheid bij deelonderzoek, van GS Gelderland.

(30 mei 2008)
WMG dient bezwaar in tegen bouwvergunning voor woningen op de gifpluim.

(30 mei 2008)
Bouw stilgelegd als gevolg van uitspraak rechtbank op verzoek om voorlopige voorziening, aangevraagd door derden.

(13 oktober 2008)
Provincie publiceert nieuw ontwerp-besluit ter herziening van eerdere besluit bodemverontreiniging.

(13 november 2008)
WMG dient zienswijze in op nieuwe ontwerp-besluit ter herziening van eerdere besluit bodemverontreiniging.

(11 december 2008)
Provincie neemt besluit ter herziening van eerdere besluit bodemverontreiniging.

(15 december 2008)
Zitting commissie bezwaar en beroep over de ingediende bezwaren tegen de verleende bouwvergunningen. Gemeente kondigt aan te zullen gaan saneren.

(27 januari 2009)
Gemeente verleent in beslissing op bezwaar de vrijstelling en bouwvergunningen. WMG gaat niet in beroep, omdat gemeente heeft toegezegd te gaan saneren.

(2 maart 2009)
Zitting bij Raad van State over beroep tegen besluit bodemverontreiniging.

(24 maart 2009)
Voorzieningenrechter handhaaft schorsing bouwvergunningen.

(29 april 2009)
Provincie Gelderland stelt saneringsplan vast.

(27 mei 2009)
Raad van State vernietigt besluiten bodemverontreiniging.

(21 augustus 2009)
Provincie publiceert nieuw ontwerp-besluit: bodemverontreiniging ernstig, maar niet spoedeisend. WMG dient zienswijze in.

(1 september 2009)
Gemeente laat weten voorlopig geen middelen meer voor sanering beschikbaar te stellen.

(18 december 2009)
Provincie publiceert kennisgeving over uitstel van sanering naar 1e kwartaal 2010.

(19 januari 2010)
Rechtbank vernietigt op verzoek van derde de bouwvergunningen, maar laat rechtsgevolgen in stand.

(10 februari 2010)
Gemeente deelt mee dat uitvoering van de sanering op 10 februari 2010 start.