Museumpark Orientalis Heilig Landstichting
(stand van zaken d.d. 6 april 2021)
Thema-avond
Op 16 maart 2021 werd de gemeenteraad tijdens een thema-avond (terug te kijken op de website van de gemeente) geinformeerd over de ontwikkelingen in de toekomstplannen van Orientalis sinds april 2019, toen het onderwerp inclusief subsidietoewijzing op de raadsagenda stond. Zie hieronder en zie ook deze informatienota van het college aan de raad d.d. 28 januari 2021, met daarin de stand van zaken. Inmiddels is er een nieuwe bestuurder aangetreden en is overleg met de buurt opgestart over de toekomst van het museumpark waarin tal van rijksmonumenten staan: bouwwerken uit de begintijd van het toen nog devotiepark Heilig Landstichting. In de presentatie van huidige bestuurder Hamers werd een beeld geschetst van een gefaseerde aanpak om Orientalis zowel in cultuurhistorisch als landschappelijk opzicht aantrekkelijk en waardevol te houden/maken waarvoor ook zgn. ruimtelijke ontwikkelingen nodig zouden zijn: evt. verplaatsing van de ingang, herbestemming van het parkeerterrein (in het plan van 2019 werd hier woningbouw voorzien, nu laat men dat voorlopig nog in het midden), vestiging van 13 bed & breakfast kamers in de huidige kantoorruimte bij het Suysplein en herbestemmen van de locatie Syrische boerderij (in de zuidoosthoek, nabij de Meerwijkselaan) tot een retraite-achtig hotel met 40 kamers. In 2019 werd nog gedacht aan het op deze plek bouwen van 40 vakantiehuisjes. Volgens Hamers is het realiseren van deze verblijfsmogelijkheden niet bedoeld voor financiele ondersteuning van de exploitatie van het museum, maar moet dit meer worden gezien als een welkome versterking van het karakter van het park. Cruciale vraag blijft natuurlijk hoe het museum in de toekomst op eigen benen kan gaan staan en de exploitatie (grotendeels) met eigen middelen en inkomsten kan bekostigen. Zo lang het toekomstig verdienmodel niet voldoende duidelijk is, zou niet moeten worden ingestemd met nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen die ten koste gaan van natuur en landschap.
(1 mei 2019)
Gemeenteraad zwakt tempo van de ambities af
In de raadsvergadering van 25 april 2019 stond een voorstel op de agenda om Orientalis een flinke subsidie van 570.000 euro toe te zeggen om 'de basis op orde te brengen'. Dit is bedoeld voor o.a. organisatie (aanstelling nieuwe directie, marketing) en noodzakelijk onderhoud aan gebouwen en terrein. Tevens werd de raad gevraagd in te stemmen met een onderzoek naar de haalbaarheid van de bouw van 40 vakantiehuisjes op het museumterrein, de bouw van woningen op het huidige parkeerterrein en het verplaatsen van het parkeren naar de Suyslaan. Volgens het college zou instemming met dit voorstel nog niet betekenen dat 'wij al een principestandpunt hebben ingenomen'. Kennelijk heeft de raad daar niet zo veel vertrouwen in, want met brede steun werd een amendement aangenomen waarin het haalbaarheidsonderzoek naar de bouwplannen is geschrapt. In de overwegingen staat te lezen: 'Met punt 1 en 2 van het oorspronkelijke voorstel wordt de gemeenteraad gevraagd om aan te geven of ingestemd wordt met bebouwing van de parkeerplaats en de bouw van vakantiewoningen indien uit de haalbaarheidsonderzoeken blijkt dat sprake is van haalbare ontwikkelingen. Deze vraag wordt voorgelegd omdat college en vooral initiatiefnemers willen voorkomen dat zij onderzoeken uitvoeren (en dus ook kosten maken) terwijl de meerderheid van de raad deze ontwikkeling toch niet voorstaat. Begrijpelijk, maar de raad vindt de nu beschikbare informatie nog onvoldoende om al duidelijke richtinggevende uitspraken over 1 en 2 te kunnen doen'.
(5 april 2019)
Ingrijpende toekomstplannen gepresenteerd
Mogelijk een nieuw hoofdpijndossier: de toekomstplannen van Museumpark Orientalis. Het al jaren kwakkelende voormalige Bijbels Openluchtmuseum (in 2009 was het 'technisch failliet') heeft een ingrijpend plan naar buiten gebracht om het museum in de benen te houden. Opnieuw een plan, want in de afgelopen tien jaar hebben telkens nieuwe directies voornemens en plannen gemaakt met als doel meer subsidie van provincie en gemeente, en ook geld van sponsors te krijgen. Dat heeft te weinig resultaat opgeleverd. Het nieuwe plan gaat nog veel verder en behelst o.a. de bouw van 40 vakantiewoningen op het museumterrein, de aanleg van een weg door het bosgebied, evt. woningbouw op het parkeerterrein en aanleg van parkeerplaatsen in het Kerkebosje. Deze 'vastgoedstrategie', zoals ze het zelf noemen, is volgens de indieners nodig om de benodigde middelen voor modernisering van het museum bijeen te brengen, meer evenementen te organiseren en meer bezoekers te trekken. Het zal in de toekomst dan ook geen museum meer zijn, maar een 'vrijetijdscentrum'.
De WMG zal dit dossier kritisch gaan volgen vanwege de mogelijke gevolgen voor natuur en landschap.
Het onderwerp staat geagendeerd voor de carroussel van 11 april en de gemeenteraad van 25 april 2019. Stukken:
Raadsvoorstel voor de raad van 25 april 2019
Toekomstplan Orientalis 2018-2022
Brief van Museumpark Orientalis d.d. 9 oktober 2018
Het plan gaat verder dan alleen het terrein van het museumpark. De grondeigenaar is de stichting 'Heilig Land Stichting' (HLS) die het museumterrein verhuurt aan de Stichting Museumpark Orientalis. De eigenaar HLS is verantwoordelijk voor het groot onderhoud van de (veelal) rijksmonumentale gebouwen op het museumterrein. HLS is ook eigenaar van de overige grond van het complex Heilig Landstichting. Daarop liggen o.a. de parkeerplaats nabij de rotonde, de Cenakelkerk en overige gebouwen, de begraafplaats. Het Kerkebosje is eigendom van de stichting 'Eerste Hulp Stichting' die o.a. de begraafplaats beheert.
Al eerder, in 2009, is geprobeerd om het Kerkebosje te gelde te maken, eerst met het plan om appartementengebouwen neer te zetten en toen dit mislukte, met een voornemen om er een natuurbegraafplaats van te maken. Ook dat mislukte. De hele gang van zaken, met o.a. een opvallende rol van het gemeentebestuur, is na te lezen op onze pagina Kerkebosje.